هیپنوتیزم هنری است که به وسیله آن می توان حالات روحی انسان را تغییر داد یا کنترل کرد و در این حالت فرد هیپنوتیزم شده شروع به انجام کار های مختلف بر اساس راهنمایی های شخص هیپنوتیزم کننده می کند. بشر همواره از زمان های قدیم سعی در استفاده از نیروی هیپنوتیزم داشت تا وجود قدرت های مرموز، جادو یا معجزه را ثابت کند. مطالعه علمی هیپنوتیزم توسط دکتر فرنزای مسمر از وین آغاز شد. برای مدت طولانی هیپنوتیزم به خاطر نام مسمر "مسمریزم" نامیده می شد.
کلمه هیپنوتیزم برای اولین بار در سال 1840 توسط جیمز برید جراح اسکاتلندی استفاده شد. این کلمه از کلمه یونانی "هیپنوس" به معنی "حالت خواب" گرفته شده است. در حقیقت در هیپنوتیزم شخص هیپنوتیزم شده به حالت خواب فرو می رود، مغز او چنان تحت تاثیر قرار گرفته که می تواند هر کاری را طبق دستورات شخص هیپنوتیزم کننده انجام دهد. نیروی هیپنوتیزم فقط در مورد افرادی که داوطلب یا آماده همکاری هستند استفاده می شود.
هیچ کس بر خلاف میلش هیپنوتیزم نمی شود. از شخص هیپنوتیزم کننده از طرف مقابل با صدای آرام مکرّرًاً درخواست می کند تا راحت و آرام بنشیند. سپس از او خواسته می شود تا توجهش را جمع کند و چشمهایش را بر روی جسمی متمرکز نگه دارد تا چشمانش خسته شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد از او خواسته می شود تا چشمهایش را ببندد. در این زمان شخص در حالت خواب آلودگی است. شخص هیپنوتیزم کننده در این حالت شروع به دادن پیشنهادات و راهنمایی هایی به او می کند، او الان هیپنوتیزم شده و آماده به انجام هر کاری است که از او خواسته می شود.
هیپنوتیزم می تواند کاری کند که شخص احساس کند کور، کر یا لال است و او را به لرزه بیندازد. از هیپنوتیزم برای ترساندن مردم هم استفاده می شود، تا حدی که در حالت هیپنوتیزم شخص دست به انجام کارهایی می زند که در حالت عادی هیچ گاه آنها را انجام نمی دهد. هنگامی که شخص حالت عادی خود را به دست می آورد نمی تواند به یاد بیاورد که در حالت هیپنوتیزم چه کاری انجام داده است. هیپنوتیزم یکی از راه های جراحی بیمار بدون بیهوشی یا درمان تشویق های روانی است. هیپنوتیزم توسط خود انسان هم می تواند انجام شود، به این کار خود هیپنوتیزمی گفته می شد. هیپنوتیزم یک بازی نیست و اگر توسط یک شخص بی تجربه انجام شود بسیار خطرناک است.
